Türkiye'de silahlı şiddet 5 yılda yüzde 69 arttı
“Uzun süre evlere kapalı kaldığımız 2020’de bile silahlı şiddet bir önceki yılı aratmadı… Yani silahlar susmadı…” Umut Vakfı, 2020 silahlı şiddet bilançosunu açıkladığı raporu bu cümlelerle duyurdu. Umut Vakfı’nın raporuna göre 2020 yılında basına yansıyan 3 bin 682 silahlı şiddet olayında; 2 bin 40 kişi öldü, 3 bin 688 kişi de yaralandı.
Bu silahlı olayların 3 bin 128’inde ateşli silahlar (bin 303’ü tüfek, bin 825’i tabanca), 554’ünde ise kesici ve delici aletler kullanıldı… Yani cinayetlerin yüzde 85’i ateşli silahlarla işlendi.
Umut Vakfı
Bireysel silahlanma ve bireysel şiddete karşı mücadele eden ve 1993 yılında kurulan Umut Vakfı, 2015 yılından beri her yıl "Türkiye’nin silahlı şiddet haritası" çalışmamızı raporlaştırarak kamuoyuyla paylaşıyor. Vakıf, raporu hazırlarken Türkiye genelinde yayımlanan yerel ve ulusal basında çıkan şiddet haberleri günü gününe tarıyor ve şiddetin istatistiklerini tutuyor.
Silahlı şiddet 5 yılda yüzde 69 arttı
*2020 yılı istatistiklerine göre; Türkiye genelinde 3 bin 682 silahlı olay basına yansıdı… Bu silahlı olayların 3 bin 128’inde ateşli silahlar (bin 303’ü tüfek, bin 825’i tabanca), 554’ünde ise kesici ve delici aletin kullanıldığı görüldü…
*2020 yılında basına yansıyan 3 bin 682 silahlı şiddet olayında; 2 bin 040 kişi öldü, 3 bin 688 kişi de yaralandı…
2020 yılı raporunda; 2015 yılıyla kıyaslandığında son 5 yılda, yani 2020 yılında silahlı şiddetin yüzde 69 arttığı dikkat çekiyor… 2015-2020 kıyaslamasında bazı bölgelerde de ciddi artışlar dikkat çekerken bazı bölgelerde ise olay sayılarında azalmalar görülüyor.
En çok artışın yüzde 90’la İç Anadolu Bölgesinde yaşandığı görülürken son 5 yılda Marmara’da yüzde 75, Ege’de yüzde 71 artış dikkat çekiyor…
Bölgelere göre şiddet
Marmara: Toplam 958 olayın basına yansıdığı bölgede; 205 kişinin öldüğü, 478 kişinin yaralandığı 441 şiddet olayının basına yansıdığı İstanbul birinci sırada. İstanbul’dan sonra en çok olayın yaşandığı ikinci il; 153 olayla Bursa. Kocaeli 123 olayla ikinci sırada, Sakarya ise 106 olayla dördüncü sırada geliyor. Onları; 44 olayla Tekirdağ, 41 olayla Balıkesir, 17 olayla Edirne, 12 olayla Kırklareli, 10 olayla Bilecik, 8 olayla Çanakkale ve 3 olayla Yalova izliyor.
İç Anadolu: Bu bölgede şiddet olaylarında 2015’e göre ciddi bir sıçrama görülüyor… 2015 yılında bölgeler bazında alttan üçüncü sırada bulunan İç Anadolu Bölgesi 2020 yılında yaşanan şiddet olaylarıyla Marmara’dan sonra en çok şiddetin yaşandığı bölge oldu…
2015 yılında 283 silahlı şiddetin basına yansıdığı İç Anadolu Bölgesi’nde 2020 yılında 539 olay basına yansıdı. Yani bölgede silahlı şiddet yüzde 90 oranında arttı…
Bölgede; Konya’dan 139, Ankara’dan 119, Kayseri’den 70, Aksaray’dan 53, Eskişehir’den 35, Niğde ve Karaman’dan 31’er, Sivas’tan 18, Nevşehir’den 15, Kırıkkale’den 13, Çankırı’dan 7, Kırşehir ve Yozgat’tan da 4’er olay basına yansıdı…
Ege: Şiddet olaylarında son 5 yıldaki artış ise yüzde 71… Geçen yıl İzmir’de 173 olay yaşanırken, Aydın 96 olayla ikinci, Manisa 64 olayla üçüncü sırada… Bölgede diğer iller de durum ise şöyle: “Denizli: 58, Muğla: 43, Afyon: 38, Kütahya: 36, Uşak: 18.”
Akdeniz: Geçen yıl 513 silahlı şiddet olayı basına yansıdı… Bu bölgede bir önceki yıl Antalya en çok olayın yaşandığı kent olmuştu. Ancak bu yıl yine Adana 182 olayla birinci sırada… Onu Antalya 137 silahlı şiddet olayıyla izliyor. Bu bölgede Kahramanmaraş’ta da şiddet olaylarında 2020’de ciddi artış gözleniyor. Kentte 61 silahlı şiddet basına yansırken Maraş’ı 53 olayla Mersin, 27 olayla Hatay ve 26 olayla Osmaniye izliyor… Ki bu illerde de olay sayılarında bir önceki yıla göre artışlar dikkat çekiyor. Bölgede Isparta’da 15, Burdur’da da 12 olay yaşandı…
Karadeniz: Silahlı şiddette bölgenin değişmez lideri Samsın… Sokağa çıkma yasaklarına rağmen Samsun’da 187 olay basına yansıdı… Ancak bölgede bazı kentlerde olay sayılarının düştüğü, daha önce az olayların yaşandığı bazı kentlerde ise 2020’de olay sayılarının artması dikkat çekti. Örneğin Çorum, Zonguldak, Ordu, Gümüşhane vs… Karadeniz bölgesinde son 5 yılda yüzde 62’lik artış dikkat çekerken 2020’de iller bazında yaşanan olay sayıları şöyle:
“Çorum 62, Zonguldak 48, Trabzon 36, Ordu 31, Düzce 27, Kastamonu 24, Tokat 15, Rize 15, Sinop 11, Giresun 10, Karabük 9, Gümüşhane 8, Bartın 6, Amasya 4, Bolu 3, Bayburt 2, Artvin 1…”
Güneydoğu: Olay sayısı az gibi görünse de olaylarda mağdur sayısında artış dikkat çekici... Bölgede toplamda 2020 yılında 433 olay meydana gelirken bu olaylarda 261 kişi öldü, bir kısmı ağır 668 kişi de hastanelere kaldırıldı.
Bölgede 55 ölümlü, 204 yaralamalı 99 olayla Diyarbakır birinci, 59 ölümlü, 215 yaralamalı 92 olayla Şanlıurfa ikinci, 57 ölümlü, 81 yaralamalı 86 olayla da Gaziantep üçüncü en çok olayın yaşandığı il…
Bölgede 2020’de Adıyaman, Mardin ve Batman’da da olay sayılarında artış görülüyor. Batman’da 52, Mardin’de 35, Adıyaman’da 34, Kilis’te 18, Siirt’te 11, Şırnak’ta ise 6 silahlı şiddet olayı yaşandı…
Doğu Anadolu: Bölgede; Malatya’da 87, Elazığ’da 28, Kars’ta 22, Van’da 17, Erzurum ve Iğdır’da 12’şer, Ağrı’da 10, Erzincan’da 7, Hakkari’de ve Tunceli’de 4’er, Bitlis, Muş ve Ardahan’da 3’er, Bingöl’de 2 olay yaşandı…
En çok olayın yaşandığı ilk 10 il
İller bazında ise 2020 yılında en çok olayın yaşandığı ilk 10 il şöyle:
Umut Vakfı’ndan çağrı
Vakfın raporunnda “Bir kez daha yetkililere sesleniyoruz: “Bireysel silahlanmayı önleyin. Bireysel silahlanmayı önleyici yasal düzenlemeler yapın. Cezasızlığın önüne geçin. Şehir eşkiyalarının düğün, asker eğlencesi ve kutlamalarda silah kullanılmasını önleyin. Bu şehir eşkiyalarının eylemleri sonucu adam öldürüp, yaraladıktan hemen sonra salıverilmesinin, elini kolunu sallayarak dolaşmasının, mağdurların daha da mağdur olmasının önüne geçin. Adalet ve hukuku üstün kılın… Her bireyin evde, okulda, trafikte, kısacası tüm yaşam alanlarında ‘huzur ve güven’ için de yaşamasını sağlayın” çağrısı yapıldı.
